Kees is DGA van zijn eigen BV. Kees verhuurt zichzelf via zijn BV aan bouwondernemingen. Kees kan namelijk heel goed timmeren. Kees werkt elke dag samen met Piet. Op dezelfde bouwplaats. Piet verhuurt zichzelf ook aan bouwondernemingen, Piet heeft geen BV, maar een eenmanszaak.
Piet maakt zich iets minder zorgen dan Kees over de komende maanden. Piet is namelijk te beschouwen als ZZP’er en gaat steun krijgen vanuit de overheid als zijn inkomsten wegvallen. Hij heeft weliswaar behoorlijk wat gespaard de afgelopen jaren, maar dat maakt niet uit! Voor Kees is dit allemaal nog minder zeker. Hij is namelijk geen ZZP’er, maar DGA van zijn eigen BV. Het is maar de vraag of hij op steun vanuit Den Haag kan rekenen. Kees moet dan de spaarcenten van de BV maar gaan aanspreken. Dit zou op z’n zachtst gezegd een merkwaardige en ongelijke situatie zijn.
Om de economische gevolgen van de coronacrisis wat te verzachten heeft het kabinet maatregelen genomen. Zo krijgen zelfstandig ondernemers (in dit voorbeeld Piet) een aanvulling tot aan de bijstandsgrens. Werkgevers krijgen bij dalende omzet de loonkosten van hun personeel vergoed, zolang zij hun personeel blijven doorbetalen. De zelfstandig ondernemer heeft een vangnet en de werknemer heeft een vangnet. Hoe zit het met de directeur-grootaandeelhouder (DGA) die via zijn BV zelfstandig ondernemer is, maar die ook werknemer is van die BV (in dit voorbeeld dus Kees)?
De maatregelen
De noodmaatregel overbrugging werkgelegenheid (NOW) is op 17 maart 2020 aangekondigd ter vervanging van de overbelastgeraakte deeltijd-WW. Het UWV vergoedt, afhankelijk van de omzetdaling, tot 90% van de loonkosten aan werkgevers die hun personeel in dienst houden. De exacte details van de uitwerking zijn nog niet bekend maar worden op korte termijn verwacht.
Daarnaast geldt de zogenoemde Torzo, een tijdelijk overbruggingsregeling voor zelfstandig ondernemers. De zelfstandige ondernemer kan bij de gemeente een aanvulling op het inkomen vragen tot aan de bijstandsnorm (ongeveer € 1.500,- per maand voor mensen met een partner). Voorwaarde is dat hij per jaar 1.225 uur actief is in zijn onderneming. Sommige gemeenten zijn al met de uitvoering begonnen.
Welke maatregel kan de DGA straks gebruiken? De NOW, als werknemer van zijn eigen BV? Of de Torzo, als zelfstandig ondernemer? Hier is onduidelijkheid over. De Torzo is namelijk niet geschikt voor de DGA, en de NOW is de vervanger van de deeltijd-WW regeling waarin de DGA (meestal) feitelijk was uitgesloten omdat hij geen WW-rechten had.
Waarom geen Torzo
De zelfstandig ondernemer zonder BV is niet in loondienst. Als hij geen winst maakt dan heeft hij geen inkomen. Dit is een ondernemersrisico, maar vanwege de tijdelijke maatregelen kan hij toch tijdelijk bijstand aanvragen. Het bewijs dat hij 1.225 uur in zijn onderneming werkt kan hij eenvoudig leveren door het overleggen van zijn belastingaangifte. Enkele fiscale voordelen voor deze ondernemers zijn immers aan dit urencriterium verbonden. De belastingdienst heeft de uren dus al kunnen controleren.
De DGA is in loondienst van zijn BV. Als hij werkzaamheden verricht dan heeft hij recht op loon. En ook al ligt de hele sector stil, de DGA zal degene zijn die toch nog werkzaamheden verricht. Al is het maar het treffen van noodmaatregelen voor de BV, zoals het (laten) aanvragen van de NOW voor het personeel. De DGA heeft dus recht op salaris. De belastingdienst eist zelfs een gebruikelijk loon van € 46.000,- of meer per jaar.
Daarbij zullen de meeste DGA’s geen uitgebreide urenregistratie bijhouden. Voor hen is er immers geen (fiscaal) belang geweest om aan te kunnen tonen dat er 1.225 uur per jaar wordt gewerkt. De gemeente kan dit wel eisen bij een Torzo-aanvraag. Hierbij kunnen zelfs verschillen per gemeente ontstaan.
Waarom de NOW wel geschikt is
De DGA mag dan wel recht hebben op salaris, maar de vraag is of de BV het salaris kan betalen. Het financiële probleem ligt dus niet bij de DGA, maar bij zijn BV. De BV moet het loon van de werknemers doorbetalen. Daaronder valt dus ook het loon van de directeur. Hierbij zou het geen verschil mogen uitmaken of deze directeur wel of geen aandeelhouder is.
De DGA hoeft dus helemaal geen inkomensondersteuning via de Torzo. De Torzo is, als bijstandsuitkering, hier ook niet voor geschikt. De DGA heeft immers recht op loon.
De BV heeft wel ondersteuning nodig, deze moet de loonkosten immers doorbetalen. Dit past prima in de wijze hoe de NOW werkt.
Conclusies
Het lijkt dus overduidelijk dat de DGA onder de NOW zou moeten vallen. Toch is er nog onzekerheid. De DGA viel immers meestal ook niet onder de oude deeltijd-WW. En de NOW heeft vooral als doel om te voorkomen dat werknemers worden ontslagen. De DGA zal zichzelf niet ontslaan.
Als de DGA niet onder de NOW komt en duidelijk niet onder de Torzo hoort, dan valt hij tussen wal en schip. Dat zou met alle toezeggingen van het kabinet niet de bedoeling kunnen zijn.
Het is dan ook hoog tijd dat de regelingen openbaar worden gemaakt en dat er duidelijkheid gaat ontstaan voor de DGA. De enige juiste uitkomst hierbij is dat het loon van de DGA wordt gedekt door de NOW zodat Kees en Piet beiden gecompenseerd gaan worden voor het feit dat hun inkomsten wegvallen.
