Stel je eens een voetbalwedstrijd voor. Het is op slag van rust en een speler van de uitspelende ploeg schiet vanaf 40 meter de bal strak in de kruising. De scheidsrechter geeft het doelpunt. De bezoekers staan voor. En dan zegt de voorzitter van de thuisploeg tijdens de rust ineens: als wij deze wedstrijd verliezen, dan passen we na de wedstrijd de spelregels met terugwerkende kracht aan en mag er alleen meer gescoord worden binnen het strafschopgebied. Het klinkt raar, maar in de fiscale wereld gebeurt dit met regelmaat. De wijziging van de spelregels kan ingrijpend zijn als de belastingdienst weer eens een belangrijke wedstrijd verliest.
Voorbeschouwing
Een Nederlandse BV had in 2004 geld geleend van haar Zweedse moedermaatschappij. De BV stortte dit geld als aandelenkapitaal in haar Italiaanse dochtermaatschappij. De BV trok de rente af.
Opstellingen
De belastingdienst stelde dat de rente niet aftrekbaar was omdat deze zag op een kapitaalstorting in een dochtermaatschappij.
De Nederlandse BV reageerde dat, als de Italiaanse dochtermaatschappij in Nederland zou zijn gevestigd, het via de fiscale eenheid mogelijk zou zijn om samen aangifte te doen. Er zou dan fiscaal geen kapitaalstorting zijn en daarmee zou de rente gewoon aftrekbaar zijn. Maar omdat de dochtermaatschappij in Italië was gevestigd, mocht dit niet. Dat zou in strijd zijn met EU-recht.
Eerste helft
De zaak werd aan de rechter voorgelegd en uiteindelijk tot aan de Hoge Raad gevoerd. De Hoge Raad stelde vragen aan het Europese Hof van Justitie. Op 25 oktober 2017 concludeerde de adviseur van het Europese Hof dat de Nederlandse BV gelijk had. De BV stond met 1-0 voor, maar de wedstrijd was nog niet gespeeld.
Rust
Op dezelfde dag gaf de staatssecretaris van financiën aan dat, als het Europese Hof de BV gelijk zou geven, een vergaand wetsvoorstel met spoedreparatie zou worden ingediend dat terugwerkende kracht zou hebben tot 25 oktober 2017. Het werd afwachten op de uitspraak.
Tweede helft
Het Europese Hof kwam op 22 februari 2018 met de uitspraak en gaf de BV gelijk. De rente was aftrekbaar. 2-0 voor de BV! De belastingdienst had verloren; tijd om de spelregels te veranderen. De staatssecretaris heeft bevestigd dat we in het voorjaar van 2018 een wetsvoorstel met terugwerkende kracht tegemoet kunnen zien.
Nabeschouwing
Het veelgebruikte regime van de fiscale eenheid zal op korte termijn veranderen. Buitenlandse structuren wilden een gelijke behandeling, maar de wetswijziging zal vooral nadelig zijn voor binnenlandse structuren. Er is immers ook sprake van gelijkheid als je iedereen even slecht gaat behandelen.
Samenvatting
Door de uitspraak van het Europese Hof lijkt een aanzienlijke wijziging en mogelijk zelfs afschaffing van de Nederlandse fiscale eenheid in de nabije toekomst aan de orde. Wie gebruik maakt van deze regeling doet er goed aan advies in te winnen welke gevolgen dit heeft voor zijn situatie.
Wil je als eerste op de hoogte zijn? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief op www.ejp.nl